Zespół Szkół Politechnicznych

Stres jest nieuniknioną częścią życia i dotyka każdego z nas. Zazwyczaj bardzo go nie lubimy i u większości ludzi budzi nieprzyjemne skojarzeni. Jednak stres bywa często pomocny i mobilizujący w wielu sytuacjach i to między innymi też dzięki niemu żyjemy na co dzień i możemy chronić się np. przed niebezpieczeństwem. Stres ma funkcję adaptacyjną, gdyby nie on i adrenalina, które jest wydzielana w sytuacji bodźca stresowego, człowiek pierwotny nie miałby siły, żeby uciekać przed zagrożeniem, ani żeby walczyć z drapieżnikiem. Z drugiej jednak strony, nie ulega wątpliwości, że silny i długotrwały stres jest zjawiskiem negatywnym.

Stres to reakcja organizmu na różnego rodzaju doświadczenia i zdarzenia, najczęściej o charakterze nieprzyjemnym. Stres może działać mobilizująco lub deprymująco. Przedłużający się bądź wyjątkowo silny stres o wektorze negatywnym (demobilizujący) ma fatalne skutki dla zdrowia człowieka i funkcjonowania jego organizmu.

Reakcja organizmu na stres to - w pierwszej fazie - zmobilizowanie sił organizmu i zwiększenie wydolności funkcji poznawczych (trzeba "ogarnąć sytuację"). Umiarkowany stres działa zatem pozytywnie i mobilizująco, pobudza i motywuje do działania, pomaga rozwiązać trudne zadanie lub znaleźć wyjście z jakiejś sytuacji.

W drugiej fazie, kiedy poziom stresu wzrasta, a metody rozwiązania nie działają lub są niewystarczające, pojawia się krytyczna reakcja na stres. Zaczyna on działać na człowieka demotywująco i dezorganizuje jego myślenie i działanie. Pojawia się gniew, lęk i frustracja.

W trzeciej fazie reakcji na stres pojawia się chęć obrony, na przykład ucieczki przed stresującą sytuacją lub inna forma wycofania się. Może powodować to wycofanie się w świat własnej fantazji, ograniczenie lub całkowite odcięcie kontaktów towarzyskich, izolowanie się od świata.

Jakie są objawy stresu?

Stres może objawiać się na różne sposoby, a symptomy te mogą się nasilać, szczególnie przy przewlekłym narażeniu na sytuacje stresowe. To zaś wpływa na cały organizm i odbija się na naszym zdrowiu i samopoczuciu.

Wysoki poziom adrenaliny może powodować wzrost ciśnienia tętniczego krwi, objawiając się przyspieszonym tętnem i bólem w klatce piersiowej. W dłuższej perspektywie stan ten sprzyja rozwojowi chorób układu krążenia. Ponadto wysoki poziom hormonów stresu powoduje bóle i zawroty głowy, bóle mięśni i uczucie ciągłego zmęczenia. Chroniczne stres może się odbić także na kondycji naszej skóry, na której mogą pojawić się: czerwone plamy, trądzik, pokrzywka. Często w wyniki stresu osłabieniu ulegają włosy, czego efektem jest ich wypadanie. Charakterystycznym objawem stresu jest ból brzucha. W stresie nasz organizm zwiększa produkcję kwasów trawiennych oraz napięcie śluzówki żołądka i dwunastnicy. W efekcie możemy odczuwać zgagę, pieczenie w żołądku i ból. Mogą też wystąpić biegunki lub zaparcia. Wszystkie te dolegliwości osłabiają naszą odporność, co sprzyja częstszym infekcjom.

Metody/Techniki radzenia sobie ze stresem:

Pozbycie się stresu ze swojego życia jest praktycznie niemożliwe. Można jednak podejmować różne działania, aby zapanować nad stresem lub mocno go ograniczyć.

• Zróżnicowana dieta - brak pewnych składników odżywczych i minerałów może wpływać na naszą równowagę emocjonalną, dlatego warto pomyśleć o dobrze zbilansowanej diecie. Osoby narażone na stres powinny zadbać o to, by na ich talerzach znalazły się produkty bogate w magnez (np. kakao, gorzka czekolada, orzechy i pestki), potas (banany, ziemniaki, strączki), cynk (pestki dyni, strączki, orzechy, jajka), wapń (przetwory mlecze, produkty zbożowe) oraz witaminy z grupy B (mięso i podroby, ryby, strączki, zboża). Nie można zapomnieć także o nienasyconych kwasach tłuszczowych, które znajdziemy w olejach roślinnych i nasionach oraz rybach morskich i owocach morza.
• Aktywność fizyczna - regularnie uprawiany wysiłek fizyczny pomaga radzić sobie ze stresem. W trakcie treningu skupiamy się na ćwiczeniach, zapominając o sytuacjach stresowych, dodatkowo dbamy o kondycję.
• Muzykoterapia - spokojna muzyka pozwala się zrelaksować, uspokaja i wycisza emocje. Pomocne są także odgłosy natury, jak dźwięk padającego deszczu, śpiew ptaków, czy dźwięki lasu.
• Techniki oddechowe - głębokie oddychanie pomaga obniżyć poziom stresu, jednak wymaga ono pracy przepony, dzięki czemu organizm jest lepiej dotleniony. Powietrze należy wdychać nosem i wydychać ustami, w pozycji leżącej lub siedzącej.
• Sen Właściwa ilość, jakość i regularność snu jest niezbędna, aby organizm wypoczął i tym samym, aby zwiększyły się nasze zasoby radzenia sobie ze stresem.
• Tryb życia. Zacznij planować swój czas, umieszczając w nim chwile na odpoczynek. Spróbuj tak układać dzień by nie być w ciągłym biegu. Podziel zadania na te pilne i ważne oraz ważne, ale mniej pilne, których realizacje możesz odłożyć na inny czas. Nie planuj zbyt wielu zadań na dany dzień, gdyż niemożliwość ich realizacji będzie wywoływać dodatkowy stres.

Jest wiele sposobów na radzenie sobie ze stresem. Podstawowa kwestia to zmienić nastawienie do życia. Jak mawiali starożytni stoicy - jeśli nie można zmienić jakiejś sytuacji, zawsze można zmienić sposób myślenia o niej. To nie zdarzenia wywołują w nas negatywne emocje, a nasz sposób podchodzenia do nich. Bardzo ważną kwestią w radzeniu sobie ze stresem jest uśmiech 😊 Okazuje się, że każdy rodzaj uśmiechu pozytywnie wpływa na organizm - zmniejsza szybkość bicia serca podczas stresujących sytuacji. i uwalnia stres. Warto jednak zauważyć, że gdy ludzie uśmiechali się szczerze, efekt bardziej był zauważalny. Jednak nawet wymuszony uśmiech działa leczniczo, obniża poziom stresu nawet jeśli człowiek nie tryska energią.