Zespół Szkół Politechnicznych

Początków polskiej informatyki można doszukiwać się w działaniach polskich kryptologów w latach II Rzeczypospolitej oraz w czasie II wojny światowej. Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski – pogromcy Enigmy, niemieckiej przenośnej elektromechanicznej maszyny szyfrującej, opartej na mechanizmie obracających się wirników – byli bohaterami wycieczki do Poznania uczniów klasy II TAI (technik informatyk).

Pierwsze próby złamania szyfru Enigmy podejmowali Francuzi, Anglicy i Polacy już pod koniec lat dwudziestych XX wieku, jednak bez rezultatu. Głównym problemem dekryptażu było zastosowanie przełomowych na owe czasy szyfrów polialfabetycznych, w których każda litera tekstu jawnego szyfrowana jest za pomocą innej permutacji alfabetu, co pozwala ukryć własności językowe szyfrogramu. W styczniu 1929 roku na Uniwersytecie Poznańskim zorganizowano kurs kryptologii, przeznaczony głównie dla studentów matematyki, znających język niemiecki. Wybór uczelni poznańskiej nie był przypadkowy, gdyż ze względu na położenie miasta znajomość niemieckiego była tam powszechna. Na kurs, którego wykładowcami byli dojeżdżający z Warszawy mjr Franciszek Pokorny, kpt. Maksymilian Ciężki oraz inż. Antoni Palluth, zostali skierowani trzej najzdolniejsi uczniowie profesora Zdzisława Krygowskiego – Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski.

W grudniu 1932 roku Marianowi Rejewskiemu udało się rozwiązać szyfr Enigmy. Dzięki pracy polskich kryptologów, a później także brytyjskich z Bletchley Park, oraz dzięki przechwyconym w międzyczasie egzemplarzom Enigmy, pod koniec II wojny światowej praktycznie cała korespondencja szyfrowana przy jej pomocy przez III Rzeszę była odczytywana przez aliantów.

Uczniowie w trakcie wycieczki odwiedzili tzw. szyfrokontener – pawilon przypominającym maszynę Enigma, znajdujący się przez dawnym Zamkiem Cesarskim w Poznaniu, gdzie przed wojną swoją siedzibę miał Uniwersytet Poznański. Zwiedzili wystawę "Pogromcy Enigmy", uczestniczyli w prelekcji na temat polskich kryptologów oraz odwiedzili pomnik im poświęcony. Organizatorem wycieczki był pan Rafał M. Socha.

GALERIA